Ραντεβού στην Τοσκάνη...
Η αφήγηση ενός μαγεμένου ταξιδιώτη στην περιοχή
Σαν ρητορική ακούγεται η ερώτηση, αν η Τοσκάνη είναι ένα από τα ωραιότερα μέρη του κόσμου. Η απάντηση είναι ένα μεγάλο ναι.
Δεν είναι τυχαίο ότι από τον 18ο αιώνα, οι πόλεις και η εξοχή της Τοσκάνης αποτελούν σταθερό ταξιδιωτικό στόχο για τους απανταχού ταξιδιώτες και όνειρο ζωής για τους ερωτευμένους όλου του κόσμου.
Ένα ταξίδι στην ευλογημένη γη της Τοσκάνης θεωρείτε εμπειρία ζωής, πόσο μάλλον όταν αυτό πραγματοποιείται άνοιξη, την κατεξοχήν κατάλληλη εποχή. Άνοιξη λοιπόν είχα την ευτυχία να ξαναβρεθώ σε αυτό τον ευλογημένο τόπο. Δυόμιση μέρες έζησα την μαγεία της Τοσκάνικης υπαίθρου, χρόνος αστεία ελάχιστος για να χορτάσεις την μαγεία αυτού του υπέροχου τοπίου αλλά ευτυχώς αρκετός για να ξεφύγεις από την μίζερη πραγματικότητα της καθημερινότητας.
Με λαχτάρα επέστρεφα στην Τοσκάνη. Σχέδιο μου ήταν να ασχοληθώ με την φημισμένη εξοχή της και τα γραφικά χωριά της, συνδυάζοντας γνωστές και άγνωστες γωνιές της. Άνοιξη όπως είπα είναι η εποχή για να γοητευτείς από τους χαρακτηριστικούς καταπράσινους λοφίσκους με τα ψηλά κυπαρίσσια και να απολαύσεις ένα ποτήρι Brunello, το καλύτερο ίσως κρασί του κόσμου, σε μια από τις αμέτρητες οινοθήκες των Τοσκάνικων χωριών.
Οι μεγάλες της πόλεις, η Φλωρεντία και η Σιένα δεν θα με απασχολούσαν σε αυτό μου το ταξίδι, μπορούσαν να περιμένουν.
Η απόσταση από το Leonardo da Vinci στο Monte Argentario, τον πρώτο μου σταθμό στην Τοσκάνη, είναι 1 ½ ώρα και ο δρόμος κλασσικά Ιταλικός, δηλαδή ένας τέλειος αυτοκινητόδρομος. Το Μonte Argentario βρίσκετε στο δυτικό τμήμα της Τοσκάνης στις ακτές της. Είναι μια γοητευτική δασώδεις χερσόνησος με υπέροχες παραλίες τόπος ιδιαίτερα δημοφιλής τους καλοκαιρινούς μήνες. Αυτή η χερσόνησος κατά την αρχαιότητα ήταν νησί αλλά στις μέρες μας ενώνετε με την στεριά με μια στενή λωρίδα γης. Τα βασικά τουριστικά της θέρετρα είναι δύο, το Porto Santo Stefano και το Porto Ercole, που χωρίς να είναι άσχημα, δεν είναι κάτι το εξαιρετικό, αλλά η επίσκεψη εδώ επιβάλλετε κυρίως για να γνωρίσετε το υπέροχο φαγητό και ειδικότερα το φρεσκότατο ψάρι που μαγειρεύετε με χίλιους δυο τρόπους.
Το όλο τοπίο της κατάφυτης χερσονήσου μπορεί να μην έχει σχέση με την τυπική Τοσκάνη και μάλλον να παραπέμπει στην Χαλκιδική, αλλά παραμένει υπέροχο και σίγουρα αξίζει να ρίξετε μια βουτιά στις κατακάθαρες παραλίες της. Το high light όμως της περιοχής είναι, σύμφωνα με τις περιγραφές, μια που δεν μπόρεσα λόγω ελλείψεως χρόνου να επισκεφτώ, το νησί Giglio παλιό ρωμαϊκό λιμάνι με εξαιρετικές παραλίες προσβάσιμο από το Porto Santo Stefano σε μια ώρα με το καραβάκι.
Το Agriturismo La Gulielmina ένα απλό μα εξαιρετικό αγροτουριστικό κατάλυμα λίγο έξω από το Orbetello, την μεγαλύτερη πόλη της περιοχής, έδωσε λύση στο πρόβλημα της διαμονής μου. Φανταστείτε ένα υπέροχο αγροτόσπιτο χαμένο μέσα σε ένα ελαιώνα, κτισμένο σύμφωνα με την τοπική αρχιτεκτονική παράδοση, σε πλήρη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον και μια υπέροχη Ιταλίδα γιαγιά, την signora Gigliana, να προλαβαίνει τις επιθυμίες σου. The place to be!! To βρήκα και το έκλεισα μέσω internet έναντι του ευτελούς τιμήματος των 70ευρώ το δίκλινο, με αριστουργηματικό πρωινό βασισμένο στα τοπικά προϊόντα του κτήματος, βλεπε μαρμελαδες, ελιές, χυμούς.
Το καλύτερο όμως όλων ήταν, το δείπνο μας το πρώτο βράδυ. Μια και θα φτάναμε αργά το βράδυ είχα παρακαλέσει την συμπαθέστατη signora Gigliana να ετοιμάσει κάτι πρόχειρο να φάμε και ανταυτού βρεθήκαμε μπροστά στην ιεροτελεστία ενός λουκούλιου γεύματος με σαλάτες antipasti, λαζάνια, κρέας, κρασί, γλυκά και μιας εξαιρετικής γκράπας. Απίστευτες καταστάσεις. Σε ευχαριστούμε πολύ signora Gigliana να είσαι πάντα καλά!! Ζώντας την εμπειρία αυτού του απλού, μα τόσο, καλαίσθητου μέρους δεν μπορώ παρά να αναλογιστώ τα αντίστοιχα Ελληνικά καταλύματα. Δεν θέλω να φανώ υπερβολικός και γκρινιάρης αλλά η διαφορά μεταξύ των δύο χωρών στο συγκεκριμένο τομέα είναι τεράστια. Κατά κανόνα τα καταλύματα που κοστίζουν 70 ευρώ στη χώρα μας περιορίζονται στα απαραίτητα και στερούνται παντελώς αισθητικής για το πρωινό δεν νομίζω να χρειάζεται σχόλιο.
Μ' αυτά και μ' αυτά η ώρα πέρασε, το κρασί και η γκράπα σε συνδιασμό με την κούραση της μέρας έφερε την νύστα και αφού ευχαριστήσαμε την signora Gigliana αφεθήκαμε στην αγκαλιά του Μορφέα. Η επόμενη μέρα θα ήταν σίγουρα συγκλονιστική. Θα συναντούσαμε μερικά από τα εντυπωσιακότερα χωριά της εκπληκτικής Τοσκάνης.
To ολοκαίνουργιο Fiat Punto κατάπινε με ευκολία το φιδωτό δρόμο της μαγευτικής διαδρομής που χωρίζει τις ακτές της Τοσκάνης από τα καταπράσινα lowlands της Maremma. Μaremma, μια ονειρική περιοχή στη νότια Τοσκάνη, γεμάτη πολιτιστικό και φυσιολατρικό ενδιαφέρον. Σε αυτή την υπέροχη και συνάμα λιγότερο τουριστική γωνιά της Τοσκάνης, άκμαζε αιώνες πριν, ο λαμπρός Ετρουσκικός πολιτισμός. Αλλά δεν είναι τα εντυπωσιακά ομολογουμένως αρχαία Ετρουσκικά ερείπια ο μόνος λόγος να επισκεφθείς την περιοχή. Η φύση εδώ πλέκει ειδύλλια. Υπέροχοι καταπράσινοι λοφίσκοι, διάστικτοι από περήφανα κυπαρίσσια, εναλλάσσονται με ηφαιστιογενή βράχια που στην κορφή τους κουρνιάζουν υπέροχα παραδοσιακά χωριά. Ένα μαγικό μέρος.
Ξάφνου, μετά από μια δύσκολη δεξιά στροφή το είδαμε. Η οπτική σύγκρουση με αυτή την πολίχνη των 4.000 περίπου χιλιάδων κατοίκων δύσκολα ξεχνιέται. Pitigliano. Σκαρφαλωμένο στην άκρη ενός ηφαιστιογενούς βράχου, τριγυρισμένο από ένα εντυπωσιακό φαράγγι πλημμυρισμένο στο πράσινο, διαφεντεύει την γύρω περιοχή και αποκαλύπτει τις χάρες του μόνο στους ψαγμένους τουρίστες που το ανακαλύπτουν. Όχι βέβαια ότι δεν υπάρχουν τουρίστες στο Pitigliano, απλά εδώ δεν συναντάς τις τουριστικές ορδές που κατασπαράζουν την υπόλοιπη Τοσκάνη εδώ τα τουριστικά δρώμενα είναι πιο ήρεμα,πιο χαλαρά.
Χτισμένο στα βάθη των αιώνων από τους Ετρούσκους για χρόνια ζούσε παράλληλα με τους «μεγάλους» της Τοσκάνης, Φλωρεντίας και Σιένα, πριν υποκύψει τελικά στις ορέξεις του μεγάλου Δούκα Cosimo του πρώτου, των Μεδίκων. Και ύστερα ήρθαν οι Εβραίοι. Όταν ο Πάπας Πίος ο IV έδιωξε τους Εβραίους από την Ρώμη στα 1569, αυτοί βρήκαν φιλόξενο καταφύγιο στο Pitigliano όπου και παρέμειναν μέχρι το 1938 δίνοντας στην γραφική πολίχνη το προσωνύμιο μικρή Ιερουσαλήμ. Σήμερα δεν πρέπει να υπάρχουν πάνω από 80 άτομα ….
Αρκετά όμως με την ιστορία. Το σημερινό Pitigliano είναι αναμφίβολα ένα από τα well best kept secrets of Italy. Eκτός της πρώτης απίστευτης εικόνας του τόπου που σου κόβει την ανάσα, το κυρίως χωριό είναι εκπληκτικά διατηρημένο, ένα ακόμη μεσαιωνικό κόσμημα στην αμέτρητη σειρά των μοναδικών Ιταλικών χωριών της Τοσκάνης. Η Εβραϊκή συναγωγή, άψογα συντηρημένη, φόρος τιμής στους εκατοντάδες Εβραίους κατοίκους που εξοντώθηκαν, μαζί με τον εντυπωσιακό καθεδρικό ναό αποτελούν τα high lights της επίσκεψης. Δεν είναι όμως τα μοναδικά αξιοθέατα αυτού του μαγικού τόπου. Μην ξεχνάμε σαν μεσαιωνικός οικισμός το Pitigliano έχει χαρακτηριστική ρυμοτομία, βλέπε οχυρωμένο στην κορυφή του λόφου, στενά δρομάκια, πύργοι – πολεμίστρες και πάμπολα palazzo.
Εκ των ων ουκ άνευ λοιπόν είναι η εντυπωσιακή θέα από τους πύργους της πόλης στο γύρω φαράγγι, οι ατελείωτες βόλτες στα στενά δρομάκια και οι επισκέψεις στα μεγαλόπρεπα αρχοντικά πολλά εκ των οποίων έχουν μετατραπεί σε μουσεία.
Άφησα για το τέλος το φαγητό. Osteria il Tufo Alegro λέγετε ο τοπικός ναός της γαστριμαργικής απόλαυσης και η επίσκεψη εδώ επιβάλλετε. To φαγητό και το service εδώ είναι απλά μοναδικά, αλλά τα τραπέζια λίγα γι' αυτό και η κράτηση σχεδόν αναγκαία. Πηγαίνετε και δεν θα χάσετε…
Είχε βραδιάσει πια όταν φεύγαμε από την πόλη και σαν τελευταία και καλύτερη ανάμνηση κρατήσαμε την θέα αυτής της υπέροχης πολίχνης να λάμπει φωταγωγημένη στην κορφή του λόφου, ένα απίστευτο θέαμα.
Maremma όμως δεν είναι μόνο το Pitigliano. Υπάρχουν δεκάδες ακόμα υπέροχα χωριά που διατηρούν αναλλοίωτο των μεσαιωνικό τους χαρακτήρα και συνδιάζουν τις υπέροχες φυσικές καλλονές του τόπου με την τοπική αρχιτεκτονική, τα Ετρουσκικά ερείπια και τις…. θερμές πηγές. Η Sovana, το Sorano, το Μanciano και φυσικά η Saturnia με τις ονομαστές θέρμες της, όλα είναι σε απόσταση βολής. Η Maremma μπορεί να είναι όπως είπαμε η λιγότερο γνωστή γωνιά της Τοσκάνης, αλλά αναμφίβολα είναι μια από τις ωραίοτερες.
Mα καλά υπήρχε Μανχάταν το μεσαίωνα, αναρωτηθήκαν οι συνταξιδιώτες μου όταν αντικρίσαμε από μακριά τους 14 πανύψηλους πύργους που κοσμούν την μεσαιωνική πόλη του San Gimignano. Ειλικρινά δεν ξέρω αν περάσαμε τον Ατλαντικό χωρίς να το καταλάβουμε αλλά το σίγουρο είναι ότι εδώ συναντήσαμε κυριολεκτικά το μισό πληθυσμό της πολύβουης Αμερικανικής μεγαλούπολης. Τουρίστες κάθε εθνικότητος συνωστίζονται στα γραφικά δρομάκια του χωριού δημιουργώντας το αδιαχώρητο. Το San Gimigniano, μετά την Φλωρεντία και την Σιένα, είναι ο τρίτος δημοφιλέστερος προορισμός της Τοσκάνης πράγμα που κάνει την άλλοτε μικρή επιβλητική μεσαιωνική πόλη να υποφέρει κάτω από της ορδές των τουριστών.
Είχα την ευτυχία να γνωρίσω και να ερωτευτώ κεραυνοβόλα αυτό το υπέροχο μέρος Είχα μείνει άφωνος αγναντεύοντας τους ροκανισμένους από τον χρόνο πύργους, τα μουντά στενοσόκακα, τα παρακμιακά palazzo. Και τώρα επέστρεφα άνοιξη. Όλα ήταν στη θέση τους, το ίδιο όμορφα, με την διαφορά ότι τώρα η πόλη είχε παραδοθεί εντελώς στο αναγκαίο κακό, τους τουρίστες. Το San Gimigniano είναι ένα απίστευτο μέρος. Όποτε και να το δείτε θα υποταχθείτε στις χάρες και την γοητεία του, αλλά η γνώμη μου είναι να πάτε χειμώνα. Διαλέξτε ένα ηλιόλουστο χειμωνιάτικο weekend και περπατήσετε απερίσπαστοι στα καλντερίμια του, απολαύστε τις πλατείες του, χαζέψτε από τους πύργους του, την ομορφιά της Τοσκάνικης γης.
Με δέος διαβήκαμε την εντυπωσιακή καστρόπορτα που χώριζε το μοντέρνο parking από την παραδοσιακή μεσαιωνική πόλη. Τα πράγματα εδώ είναι απλά. Παρκάρεις στο φυλασσόμενο parking έναντι 3 ευρώ την ώρα και ύστερα με την ησυχία σου ξεχνιέσαι σε αυτόν τον μεσαιωνικό παράδεισο με τις ώρες. Το San Gimignano έχει την ευτυχία να είναι μια εντελώς car free πόλη και αυτό σαν αποτέλεσμα έχει να μπορείς να την απολαύσεις με την άνεση σου χωρίς τον φόβο των αυτοκινήτων.
Ο κεντρικός δρόμος η Via San Giovani, που ενώνει την πύλη με την περίφημη Piazza della Cisterna είναι γεμάτος μικρομάγαζα που πωλούν ότι μπορεί να φανταστεί ο ανθρώπινος νους. Από αμφιβόλου αισθητικής αναμνηστικά μέχρι εξαιρετικά τοπικά εδέσματα και από φτηνά κρασιά chianti μέχρι εντυπωσιακά έργα τέχνης. Όλοι, φτωχοί και πλούσιοι, έχουν θέση στο San Gimignano, η αγορά απευθύνεται σε όλα τα βαλάντια. Σήμα κατατεθέν όμως της πόλης, όπως προ είπα, είναι οι τεράστιοι μεγαλόπρεποι πύργοι της. Κτισμένοι τον 13ο αιώνα από ντόπιους ευγενείς, ξεπερνούν οι περισσότεροι, σε ύψος τα 50 μέτρα. Όσο λαμπρότερη σε καταγωγή και σε χρήμα ήταν η φαμίλια που έχτιζε τον πύργο τόσο ψηλότερος έπρεπε να είναι αυτός. Αυτός ο άτυπος ανταγωνισμός δημιούργησε μια οικοδομική φρενίτιδα που σαν αποτέλεσμα είχε την κατασκευή αυτών των ουρανοξυστών του μεσαίωνα και χάρη σε αυτούς η πόλη απέκτησε και το προσωνύμιο Μανχάταν του μεσαίωνα.
Η ακμή της όμως δεν κράτησε πολλή. Στις επιθετικές βλέψεις της Φλωρεντίας ήρθε να προστεθεί μια φοβερή επιδημία πανώλης που σήμανε την αρχή του τέλους. Πανικόβλητοι οι ευγενείς την εγκατέλειψαν στην μοίρα της και από τότε ποτέ δεν ξαναβρήκε την παλιά της αίγλη, μέχρι τις μέρες μας, που οι τουρίστες ανέλαβαν τον ρόλο της Φλωρεντίας και κατέλαβαν εξ εφόδου αυτό το τόσο γραφικό μέρος.
Η τριγωνική Piazza della Cisterna, η καρδιά της πόλης, είναι μια από τις γοητευτικότερες μεσαιωνικές πλατείες που υπάρχουν. Περιτριγυρισμένη από αρχοντικά και πύργους του 13ου και 14ου αιώνα αποτελεί τον προθάλαμο προς την εντυπωσιακή cathedral που φημίζετε για τις αξιοθαύμαστες τοιχογραφίες της. Όσο και να μην σας συγκινούν οι εκκλησίες και τα μουσεία μια επίσκεψη σε αυτό τον υπέροχο ναό επιβάλλετε. Τα μουσεία, οι πλατείες, οι πύργοι είναι ατελείωτοι. Όρεξη να έχεις να περιδιαβαίνεις την πόλη, όχι με τις ώρες, αλλά με τις μέρες. Τέτοια τέλεια μεσαιωνική προσομοίωση δύσκολα βρίσκεις. Αλλά μην ξεχνάμε βρισκόμαστε στην καρδιά της Τοσκάνης και Τοσκάνη σημαίνει πάνω από όλα η οπτική μαγεία της υπαίθρου. Σκαρφαλώστε στα τείχη και απολαύστε το υπερθέαμα. Δεν υπάρχει νομίζω καλύτερη ευκαιρία απόλαυσης της Τοσκάνικης φύσης από εδώ.
Για τους παθολογικά ερωτευμένους με το μέρος, και πιστέψτε με είναι πάρα πολλοί, θα προτείνω ως λύση διαμονής ένα από τα δεκάδες agriturismo που βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από την πόλη. Και πιο ήσυχα θα είσαστε και στην φύση θα βρίσκεστε και θα μπορείτε να αγναντεύετε από μακριά τους μεγαλόπρεπους πύργους.
Η μικρή μου απόδραση έφτανε στο τέλος της. Είχε ξημερώσει Κυριακή πρωί. Σε λίγες ώρες έπρεπε να εγκαταλείψω την γη της Τοσκάνης και να βρίσκομαι στο Leonardo da Vinci. Για τελευταίο μου σταθμό, πριν την θλιβερή ώρα του αποχαιρετισμού, διάλεξα το Μonteriggioni ένα ακόμα χωριό μπιζού της περιοχής.
Ελάχιστα χιλιόμετρα έξω από την Σιένα το Monteriggioni αποτελεί οικισμό υπόδειγμα. Κουρνιασμένο σε ένα υπέροχο λόφο τριγυρισμένο από τείχη θυμίζει περισσότερο σκηνικό ταινίας εποχής παρά χωριό. Παρκάρεις ως συνήθως σε ένα απέραντο φυσικό parking δωρεάν και φτάνεις με τα πόδια σε ελάχιστα λεπτά στον οικισμό. Και τι οικισμό. Μια σταλιά, μια υπέροχη πλατεία, μια εκκλησία και μερικά μεσαιωνικά σπίτια άψογα διατηρημένα. Υπόθεση ενός τετάρτου να το γυρίσεις αλλά έλα που δεν ξεκολλάς. Ο οικισμός ήταν ένα από τα πολλά οχυρά της Σιένας ενάντια στις επεκτατικές βλέψεις της μεγάλης της αντιπάλου, της Φλωρεντίας. Τα τείχη του, που σήμερα αποτελούν ένα από τα τελειότερα δείγματα μεσαιωνικής οχύρωσης είναι άψογα διατηρημένα και η βόλτα κατά μήκος τους το απόλυτο must, μια εμπειρία ζωής.
Η υπέροχη bisteca alla Fiorentina μαζί με ένα ποτήρι brunello που δοκίμασα σε μια osteria λίγο έξω από το Monteriggioni έκαναν τον αποχαιρετισμό μου με την Τοσκάνηλιγότερο δραματικό. Είμαι τυχερός ,ομολόγησα στον εαυτό μου, που αξιώθηκα μια τέτοια πόλη και αποχαιρέτησα με αξιοπρέπεια την Τοσκάνη που χάνω…
Login